Ecotop 2008

Op zaterdag 27 september 2008 vond in het bezoekerscentrum De Meinweg de eerste Meinweg Ecotop plaats, een bijeenkomst voor iedereen die op een of andere wijze op het gebied van Flora en Fauna betrokken is bij Nationaal Park de Meinweg.
Aan deze dag hebben in totaal 40 personen deelgenomen. De deelnemers kregen in de ochtend een viertal presentaties voorgeschoteld met 'water' als centrale thema.

Het middagprogramma bracht ons naar het Melickerven

Nationaal Park de Meinweg herbergt 27 soorten glazenmakers en 20 soorten waterjuffers. De Meinweg is hiermee een van de beste libellengebieden van Nederland, aldus Jan Hermans tijdens de eerste presentatie van het ochtendprogramma. Libellen en juffers stellen niet alleen eisen aan de waterkwaliteit, maar ook de begroeiing rond de vennen is van essentieel belang in de levenscyclus van deze groep insecten. De Meinweg herbergt enkele zeldzame of opvallende soorten waarvoor extra aandacht wordt gevraagd: Bosbeekjuffer, Maanwaterjuffer, Gewone bronlibel, Venwitsnuitlibel en Gevlekte glanslibel. Om de populaties op een goed niveau te houden is onderhoud van de vennen van belang; verwijderen van overmatig boomopslag bij venoevers, voorkomen van verlanding van kleine poelen, streven naar wateren met diverse vormen van successie. Onderhoud mag en moet, maar grootschalige aanpak moet worden vermeden.

Jan Boeren ging in zijn presentatie in op watergebonden broedvogels in Nationaal Park de Meinweg. De bekendste soorten zijn Dodaars, Blauwborst en Waterral. De verspreiding van aan watergebonden soorten beperkt zich tot het noordelijk deel van het Nationale Park, het betreft de slenk ten westen van de Kombergen, het dal van de Boschbeek en de heidevennen. De Roode Beek is van belang voor Ijsvogel en Grote Gele kwikstaart. Er is een duidelijke toename zichtbaar van Grauwe gans en Sprinkhaanzanger. Deze laatste heeft bovendien het broedareaal uitgebreid naar open, droge heide met oude struikheidevegetaties. Het is niet bekend of deze ontwikkeling ook in andere heideterreinen is vastgesteld. Regionaal of landelijk speelt de Meinweg, wat betreft aan watergebonden broedvogels, nauwelijks een rol.

Harry van Buggenum

Het Melickerven heeft de laatste decennia grotere veranderingen doorgemaakt. In 1994 is een begin gemaakt met het opschonen van het Nederlandse deel van het ven. Het resultaat van deze opschoning is tot op vandaag nog zichtbaar,geeft Harry van Buggenum van Waterschap Roer en Overmaas aan tijdens zijn presentatie. De dichte witte waterlelievelden die voor de opschoning het ven ’s zomers volledig bedekten, hebben zich nooit hersteld. Door de ingreep is het eertijds volledig verzuurde ven weer teruggebracht naar een ven met een normaal zuurgraadniveau. Dit lijkt op zich een goede ontwikkeling en er zijn soorten die hiervan hebben geprofiteerd. De meningen over noodzaak van eertijds ingrijpen, de wijze van ingrijpen, het behaalde resultaat én de toekomst van het ven liggen nog ver uit elkaar en is zeker nog onderwerp voor verdere discussie. De presentatie van Harry van Buggenum bestond uit een DVD-presentatie en toelichtingen in de praktijk tijdens de middagexcursie naar het Melickerven. Deze presentatie is niet on-line beschikbaar.

De laatste presentatie van het ochtendprogramma ging over de Knoflookpad. In hun betoog gaven Rob Geraeds en Victor van Schaik van het Natuurhistorisch Genootschap in Limburg de aanwezigen inzicht in het geheimzinnige leven van de Knoflookpad. Door zijn onopvallende en verborgen levenswijze is de Knoflookpad een lastige soort om te ontdekken. De Knoflookpad kan nog steeds op de Meinweg worden aangetroffen. De aantallen zijn echter dramatisch laag. De verspreiding beperkt zich tot slechts één heideven! Mogelijke oorzaken van het verdwijnen van de soort zijn verzuring, verdroging en verdwijnen van het landbiotoop. Omdat de soort zich overdag ingraaft zijn open zandige plekken grenzend aan de vennen van essentieel belang. De vraag reist of er nog een toekomst is voor deze soort, te meer omdat er géén bronpopulaties in de directe nabijheid van de Meinweg voorkomen. Verwacht wordt dat de soort uiteindelijk dan ook uit het Nationaal Park zal verdwijnen.

Tijdens het middagprogramma werd een bezoek gebracht aan het Melickerven. Hier werd door Harry van Buggenum en mevrouw M. Korsten van het Waterschap Roer en Overmaas en toelichting gegeven op het gevoerde beheer. 

Overzicht van de presentaties

Libellen van de Meinweg
Jan Hermans / Natuurhistorisch Genootschap in Limburg
Libellen_Meinweg_Hermans_Ecotop2008.pdf (2.62MB)
Libellen van de Meinweg
Jan Hermans / Natuurhistorisch Genootschap in Limburg
Libellen_Meinweg_Hermans_Ecotop2008.pdf (2.62MB)
Watergebonden broedvogels op de Meinweg
Jan Boeren / Stichting Koekeloere
Watergebonden vogels_Meinweg_Boeren_Ecotop2008.pdf (2.66MB)
Watergebonden broedvogels op de Meinweg
Jan Boeren / Stichting Koekeloere
Watergebonden vogels_Meinweg_Boeren_Ecotop2008.pdf (2.66MB)
Knoflookpad op de Meinweg, verleden heden en toekomst
Rob Geraeds & Victor van Schaik / Natuurhistorisch Genootschap in LImburg
Knoflookpad_Meinweg_Geraeds_Schaik_Ecotop2008.pdf (5.27MB)
Knoflookpad op de Meinweg, verleden heden en toekomst
Rob Geraeds & Victor van Schaik / Natuurhistorisch Genootschap in LImburg
Knoflookpad_Meinweg_Geraeds_Schaik_Ecotop2008.pdf (5.27MB)
 

Meinweg Ecotop

Natuur in de grensstreek